Περί της μη συμμετοχής του Δήμου Ιλίου στο νέο Φορέα Διαχείρισης του Πάρκου «Αντώνης Τρίτσης»
χωρίς ευτυχώς να συμπαρασύρει τους
όμορους δήμους, οι οποίοι και αποφάσισαν κατά πλειοψηφία την συμμετοχή
του ΑΣΔΑ στο νέο Φορέα. Το γεγονός αυτό καθιστά τον Δήμο Ιλίου το
μοναδικό φορέα που δεν θα υποστηρίξει την προσπάθεια για τη διάσωση του
Πάρκου και την επανεκκίνηση της λειτουργίας του σε υγιείς βάσεις.
Ας
δούμε, όμως, τις αιτιάσεις του κ. Ζενέτου, όπως αναφέρονται σε σχετική
ανακοίνωση που εξέδωσε η Διοίκηση για να υποστηρίξει τη στάση της: 1.
Διοίκηση Ζενέτου: «Σύμφωνα με τον Ν. 4414/09.08.2016, συστάθηκε
Ν.Π.Ι.Δ., επιστρέφοντας στο αποτυχημένο μοντέλο διαχείρισης του 2002,
πριν 14 χρόνια.»Το «αποτυχημένο μοντέλο διαχείρισης», όπως το χαρακτηρίζει η ανακοίνωση της Δημοτικής Αρχής, είναι ένα μοντέλο που απαιτεί την συνέργεια της Πολιτείας, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Ακαδημαϊκής Κοινότητας και της Κοινωνίας των Πολιτών. Ο κύριος λόγος για την δεινή κατάσταση που βρίσκεται το Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης» δεν είναι αυτό το μοντέλο αλλά η ελλιπής έως και μηδενική χρηματοδότησή του, η υποβάθμιση, η έλλειψη διαχειριστικού ελέγχου και εν γένει η αδιαφορία και η κακοδιαχείριση από τις Διοικήσεις του Πάρκου όλο το προηγούμενο διάστημα. Στο νέο φορέα διαχείρισης προβλέπεται να συμμετέχουν: δύο (2) μέλη από την Περιφέρειας Αττικής ένα (1) μέλος από τον Αναπτυξιακού Συνδέσμου Δυτικής Αθήνας (ΑΣΔΑ) ένα (1) μέλος από τον Δήμο Ιλίου ένα (1) μέλος από τον Δήμο Αγίων Αναργύρων – Καματερού ένα (1) μέλος από το Υπουργείου Περιβάλλοντος, ένα (1) μέλος από το Γεωπονικού Πανεπιστημίου ένα (1) μέλος από το Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου κι ένα (1) μέλος από την Κοινωνία των Πολιτών (περιβαλλοντικό σύλλογο ή οργάνωση με δραστηριότητα συναφή με τον χαρακτήρα του Πάρκου).
Στο νέο διοικητικό σχήμα πλειοψηφία έχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση με πέντε (5) μέλη. 2. Διοίκηση Ζενέτου: «Αφαιρείται η αρμοδιότητα διαχείρισης του Πάρκου από την Τοπική Αυτοδιοίκηση (Α.Σ.Δ.Α.), τη στιγμή που η φροντίδα των πάρκων και των χώρων πρασίνου αποτελεί κατ’ εξοχήν αρμοδιότητα της Τ. Α.» Το Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης» αποτελεί έναν υπερτοπικό οργανισμό που εδρεύει σε χώρο 1100 στρεμμάτων στη θέση Πύργος της Βασιλίσσης, στο Δήμο Ιλίου. Σκοπός του οργανισμού αυτού είναι η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, ενημέρωση και εκπαίδευση των πολιτών και μαθητών με κάθε πρόσφορο και σύγχρονο μέσο, η εκπόνηση μελετών και η υλοποίηση προγραμμάτων περιβαλλοντικής προστασίας και εκπαίδευσης και η προστασία των θεσμοθετημένων υγροτόπων που βρίσκονται στο εσωτερικό του. Για την επίτευξη του σκοπού του, ο ανωτέρω οργανισμός είναι επιφορτισμένος με τη συντήρηση, τη λειτουργία, την ανανέωση και την περαιτέρω ανάπτυξη του Πάρκου σύμφωνα με τις αρχές της βιώσιμης – αειφόρου ανάπτυξης. Παράλληλα, έχει την υποχρέωση πληροφόρησης, εκπαίδευσης, επιμόρφωσης και κατάρτισης των πολιτών και μαθητών σε θέματα προστασίας και διαχείρισης περιβάλλοντος, ανάπτυξης και εφαρμογής τεχνικών και τεχνολογιών φιλικών προς το περιβάλλον (προστασία δασών και εδαφών, ανακύκλωση, καθαρισμός λυμάτων, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κ.α.), προώθησης πρότυπων και πιλοτικών ερευνητικών προγραμμάτων για θέματα περιβάλλοντος και οικολογικών καλλιεργειών.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν, πως δεν πρόκειται απλά για έναν ακόμη χώρο πρασίνου, αλλά για έναν ολόκληρο Οργανισμό επιφορτισμένο με το σημαντικό έργο της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης και εκπαίδευσης των πολιτών. Είναι προφανές πως για την πλήρη και εύρυθμη λειτουργία του δεν αρκεί η διαχείρισή του μόνο από το Δήμο Ιλίου, όπως ζητούσε τελευταία ο κ. Ζενέτος, αλλά απαιτείται η συνεργασία και εμπλοκή όλων των αρμοδίων φορέων. 3. Διοίκηση Ζενέτου: «Αφαιρούνται πόροι της Τ.Α. για να χρηματοδοτηθεί ο νέος Φορέας, ο οποίος εποπτεύεται από το Υπουργείο.» Ο νόμος προβλέπει μηνιαία πρόσοδο από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (Κ.Α.Π.) που κατανέμονται αναλογικά στους Δήμους της Περιφέρειας Αττικής. Παράλληλα, προβλέπονται άλλες πηγές χρηματοδότησης, όπως πόροι από την ένταξη σε Προγράμματα Δημοσίων Επενδύσεων των Υπουργείων Εσωτερικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, προγράμματα ΕΣΠΑ, επιχορηγήσεις από το Πράσινο Ταμείο, πρόσοδοι από την αξιοποίηση των καταστημάτων που βρίσκονται στο εσωτερικό του κ.α. Επομένως, σύμφωνα με το νέο νόμο, καλούνται να συνεισφέρουν και οι 66 Δήμοι της Αττικής,αναλογικά με το μέγεθός τους, μέσω των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων που είναι πράγματι πόροι της Αυτοδιοίκησης, αλλά πρόκειται για μικρά ποσά για κάθε Δήμο, τα οποία θα εξασφαλίζουν δημόσια χρηματοδότηση προστατεύοντας το Πάρκο από το κίνδυνο ιδιωτικοποίησης ή εμπορευματοποίησής του.
Η Δημοτική Αρχή, δια στόματος κ. Ζενέτου, τον τελευταίο καιρό διεκδικεί την απόδοση του Πάρκου «Αντώνης Τρίτσης» στον Δήμο Ιλίου, ο οποίος υποτίθεται θα αναλάμβανε την αποκλειστική χρηματοδότησή του. Η άποψη αυτή υποστηρίζεται και από την παράταξη της Νέας Δημοκρατίας, του κ. Καούκη. Με αυτά ως δεδομένα, οι αιτιάσεις της Δημοτικής Αρχής στο συγκεκριμένο θέμα γεννάνε εύλογα ερωτήματα: Τα χρήματα του Δήμου Ιλίου δεν θα ήταν «χρήματα της τοπικής αυτοδιοίκησης» όταν θα αναλάμβανε ο ίδιος όλο το κόστος χρηματοδότησης του Πάρκου; Γιατί έγιναν «χρήματα της τοπικής αυτοδιοίκησης» τώρα που κατανέμονται αναλογικά και στους 66 Δήμους της Αττικής; Η Δημοτική Αρχή εκτιμά πως δεν υπάρχει ανάγκη για εποπτεία εκ μέρους της Πολιτείας ενός φορέα που λεηλατήθηκε ιδιαίτερα τα προηγούμενα χρόνια; Ο ίδιος άραγε θα συναινέσει να αποδώσει ο Δήμος Ιλίου τα περίπου 30.000 ευρώ που του αναλογούν για τη χρηματοδότηση του Πάρκου; (Για να έχουμε μια εικόνα της τάξης μεγέθους του ποσού που συζητάμε, αρκεί να αναφερθεί ως συγκριτικό παράδειγμα η «Λευκή Νύχτα» που ως διοργάνωση κοστίζει 80.000 – 100.000 ευρώ το χρόνο στον προϋπολογισμό του Δήμου Ιλίου.)
Ποια θα είναι η προτροπή του Δήμαρχου Ιλίου προς τους άλλους Δήμους; Να συνδράμουν ή όχι στη προσπάθεια να σταθεί το Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης» στα πόδια του; 4. Διοίκηση Ζενέτου: «Αφαιρούνται τα Δημοτικά Τέλη και οι Δημοτικοί Φόροι από τον Δήμο Ιλίου, στα διοικητικά όρια του οποίου βρίσκεται το Πάρκο, για τα καταστήματα που λειτουργούν εντός αυτού.» Τα Ανταποδοτικά Τέλη που εισπράττει μέσω της ΔΕΗ ο Δήμος Ιλίου από τα καταστήματα που λειτουργούν εντός του Πάρκου «Αντώνης Τρίτσης» είναι χρήματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για την καθαριότητά του. Σύμφωνα με τον ν.4414/09.08.2016 προβλέπεται η υλοποίηση προγράμματος ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων που παράγονται εντός των ορίων του Πάρκου στη βάση της επανάχρησης, της ανακύκλωσης στην πηγή και της κομποστοποίησης. Δεδομένου ότι ο Δήμος Ιλίου δεν θα είναι επιφορτισμένος με την αποκομιδή των απορριμμάτων, αλλά αυτή θα είναι μια αρμοδιότητα του Φορέα Διαχείρισης, το ποσό που αναλογεί σε Ανταποδοτικά Τέλη θα αποδίδεται στον Φορέα. Εδώ, αξίζει να αναφερθούν οι ευθύνες του Δήμου Ιλίου, όλο το προηγούμενο διάστημα, σε ότι αφορά το θέμα της καθαριότητας, που ενώ εισέπραττε κανονικά τα ανταποδοτικά τέλη για το συγκεκριμένο χώρο, δεν φρόντισε να διαθέσει έστω και μικρές δυνάμεις για την καθαριότητα του Πάρκου, παρά μόνο όταν η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο. Ή την σπουδή του να αποσύρει του πράσινους κάδους από τον εσωτερικό χώρο του Πάρκου, πριν ακόμα αναλάβει καθήκοντα ο νέος Φορέας Διαχείρισης και επιστρέψει το Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης» σε συνθήκες κανονικότητας.
Οι κινήσεις αυτές καταδεικνύουν την πολεμική στάση που έχει επιλέξει να κρατήσει η Δημοτική Αρχή, στην προσπάθεια διάσωσης του Πάρκου. 5. Διοίκηση Ζενέτου: «Ιεραρχικά πάνω από τον Πρόεδρο και το Διοικητικό Συμβούλιο, προβλέπεται διορισμός Γενικού Διευθυντή του Φορέα με απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Οικονομικών, η οποία θα καθορίζει και το ύψος των αποδοχών του.» Ο Γενικός Διευθυντής έχει εκτελεστικό ρόλο στο Φορέα Διαχείρισης και όχι αποφασιστικό. Συμμετέχει στα Διοικητικά Συμβούλια, χωρίς όμως δικαίωμα ψήφου σε αυτά. Αντίστοιχη θέση προβλέπεται σχεδόν σε όλους τους αντίστοιχους Οργανισμούς. Πρόκειται για μετακλητό υπάλληλο πλήρους απασχόλησης και η θέση του μπορεί να καλυφθεί και με απόσπαση υπαλλήλου από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, αρκεί να είναι πτυχιούχος ανώτατης σχολής με επιστημονικό αντικείμενο και 10ετή επαγγελματική ή ερευνητική εμπειρία συναφή με τους σκοπούς του φορέα. Στα καθήκοντά του περιγράφονται: η διεύθυνση, ο συντονισμός και η εποπτεία των υπηρεσιών του Πάρκου, η επίβλεψη της εκτέλεσης των αποφάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου, η σύναψη και υπογραφή συμβάσεων απαραίτητων για την εκπλήρωση των σκοπών του, η κατάρτιση και εισήγηση στο Διοικητικό Συμβούλιο του ετήσιου προϋπολογισμού και του προγράμματος δράσης με τους αντίστοιχους απολογισμούς, καθώς και των εσωτερικών κανονισμών του Φορέα, η παρακολούθηση της υλοποίησής τους και η τακτική ενημέρωση του Διοικητικού Συμβουλίου, η υποβολή προτάσεων για συμμετοχή του Φορέα Διαχείρισης προγράμματα χρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε., από εθνικούς ή διεθνείς πόρους. Η τελική έγκριση και ψήφιση όλων των παραπάνω γίνεται από το Διοικητικό Συμβούλιο του Φορέα Διαχείρισης (όπου πλειοψηφία έχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση) και όχι από τον Γενικό Διευθυντή. 6. Διοίκηση Ζενέτου: «Προβλέπει κάθετη διαχείριση των απορριμμάτων εντός του Πάρκου από το Φορέα και αφαιρεί μία ακόμα διαχρονική αρμοδιότητα της Τ.Α., ανοίγοντας το δρόμο για ιδιωτικοποίηση.»
Ο ν.4414/09.08.2016 προβλέπει κάθετη διαχείριση των απορριμμάτων εντός του Πάρκου, με εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου αποκομιδής και διαχείρισης απορριμμάτων στη βάση της επανάχρησης, της ανακύκλωσης στην πηγή και της κομποστοποίησης. Μια τέτοια διαδικασία θα είναι πολλαπλά ωφέλιμη για το δημόσιο συμφέρον, καθώς θα αποτελεί κι ένα πρόγραμμα – πιλότο για την μεθοδολογία οργάνωσης μιας τέτοιας διαδικασίας, όπου κάθε ενδιαφερόμενος φορέας θα μπορεί να απευθύνεται για να αποσπά απαραίτητη τεχνογνωσία και ενημέρωση στα πλαίσια της εφαρμογής αντίστοιχων προγραμμάτων για την διαχείριση των απορριμμάτων. Το γεγονός πως ένας φορέας του δημοσίου θα διαχειρίζεται από μόνος του τα απορρίμματα του, μέσα από μια διαδικασία που θα αποτελεί και τον «οδικό χάρτη» και γι’ άλλους φορείς να οργανώσουν τα δικά τους συστήματα αποκεντρωμένης διαχείρισης, κάθε άλλο παρά σχέδιο προς ιδιωτικοποίηση αποτελεί. ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ Η προσπάθεια διάσωσης του Πάρκου «Αντώνης Τρίτσης» και η απρόσκοπτη λειτουργία του, στη βάση της υλοποίησης του σκοπού του, θα ωφελήσει πολλαπλά τόσο το Δήμο Ιλίου όσο και το σύνολο της Περιφέρειας Αττικής. Ο Δήμος Ιλίου, στα διοικητικά όρια του οποίου βρίσκεται το Πάρκο, όφειλε να υποστηρίξει με κάθε τρόπο αυτή την προσπάθεια και να αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν. Αντ’ αυτού, και σε πλήρη αντίθεση με τη θέληση των πολιτών του Ιλίου, που ζουν καθημερινά με την αγωνία για την κατάσταση που επικρατεί στο Πάρκο, επιλέγει να είναι πολέμιος αυτής της προσπάθειας, για χάρη μικροπολιτικών συμφερόντων, υποσκάπτοντας την προοπτική επιβίωσης και ανάπτυξης του σημαντικότερου σημείου αναφοράς της πόλης του Ιλίου.
